In gesprek met... | Lieke van Dongen: SSNB Beweegmakelaar en Buurtsportcoach Steenbergen

11 april 2023

In 2012 kwam de in Steenbergen geboren en getogen Lieke van Dongen in de krant een vacature tegen voor een buurtsportcoach in de gemeente Steenbergen. Een kans die de toen net afgestudeerde Lieke natuurlijk niet kon laten schieten! Nu bijna 11 jaar later is Lieke nog steeds iedere dag in de gemeente te vinden. Haar functie is in de afgelopen jaren wél veranderd, want waar zij toen startte als buurtsportcoach met een focus op de jeugd, bedienen ze binnen het team nu veel meer doelgroepen met een leeftijd tussen de 0 en 100 jaar. Gezamenlijk zorgen zij dus in de gemeente voor passend sport- en beweegaanbod voor iedere inwoner. Lieke heeft zichzelf in de afgelopen jaren verder ontwikkeld tot Buurtsportcoach Senioren én mag zich sinds afgelopen jaar ook Beweegmakelaar noemen. Over die twee rollen willen wij graag eens met haar praten!

Het was bij de jonge Lieke niet gelijk in haar hoofd gekomen dat zij zich in haar carrière zou willen ontwikkelen tot Buurtsportcoach Senioren. “Senioren? Dat heb ik nog nooit gedaan…”, was haar eerste reactie, maar het moment dat zij met deze doelgroep ging werken wist Lieke het zeker: dit was een doelgroep naar haar hart! Het bleek namelijk een hele leuke uitdaging: een groep inwoners waar al aanbod voor bestond, maar waar degenen die hier niet aan deelnamen moeilijk te bereiken waren. Een groep mensen waar (veel) eenzaamheid heerst, en waar een (laagdrempelige) beweegactiviteit gevolgd door een kopje koffie met de hele groep dus zowel fysiek als sociaal voordeel oplevert.

Er bestond in Steenbergen dus een grote groep senioren die lastig  te bereiken was. Na hard aan de slag te gaan met deze doelgroep had Lieke een jaar later tóch een mooie basis weten op te bouwen, maar toen kwam COVID-19 om de hoek kijken waardoor alle activiteiten voor langere periode stil kwamen te liggen. Na de pandemie merkte Lieke op dat sommige senioren veel voorzichtiger waren geworden in het (opnieuw) oppakken van de sport- en beweegactiviteiten. Ze bleven langer thuis zitten, waren daardoor meer op zichzelf en dus kon Lieke opnieuw alles uit de kast trekken om hen te motiveren en inspireren om weer aan te sluiten. Gelukkig werd het harde werken beloond en vinden steeds meer senioren hun weg naar de verschillende sport- en beweegactiviteiten die binnen de gemeente worden georganiseerd. Helaas zorgde de pandemie niet alleen bij senioren voor (nieuwe) drempels om in beweging te komen.

“Wij merkten heel erg dat er steeds meer individuele casussen binnenkwamen, zowel vanuit bijvoorbeeld huisartsen of de GGD als Stichting Jeugd & Gezin en Wij Zijn Traverse. Het ging hier niet alleen meer om senioren, maar ook om andere doelgroepen zoals jongeren, inwoners die revaliderend waren of inwoners met een beperking. Binnen de rollen van buurtsportcoach waren er op dat moment niet voldoende uren beschikbaar om individueel met die inwoner te gaan sporten, bewegen of iets op te gaan zetten. Aan de andere kant bleef de behoefte wel groeien en dus werd naar een blijvende oplossing gezocht.”, aldus Lieke. “Dit leidde uiteindelijk tot het ontstaan van de Beweegmakelaar.”

Drempel

Een Beweegmakelaar ondersteunt inwoners met het vinden van een passende sport- of beweegactiviteit. “Dit kan van 0 tot 100 jaar. Wanneer de inwoner behoefte heeft aan een sport- of beweegactiviteit, kijkt de beweegmakelaar mee naar een passende oplossing. De doelgroep is heel breed, want iedereen die een drempel ervaart kan in contact komen met de beweegmakelaar.”

Om een passende sport- of beweegactiviteit te vinden, neemt Lieke uitgebreid de tijd om de persoon te leren kennen: hoe gaat het met deze persoon, wat speelt er precies en wat is de concrete hulpvraag? Hiervoor komt Lieke vaak eerst op huisbezoek en wordt er bij de tweede afspraak een ronde gewandeld. Zo krijgt Lieke niet alleen een beeld van de hulpvraag van de persoon, maar ook de mogelijkheid om de fysieke gesteldheid te beoordelen en bijvoorbeeld alarmsignalen op te vangen wanneer ze bij iemand thuis komt. In de uiteindelijke zoektocht naar een passende activiteit voldoet het voor sommige mensen al om hulp te krijgen met het in contact komen met een sportvereniging, bij anderen is het traject wat langer. Dit kan bijvoorbeeld zijn omdat de wens voor de sport- en beweegactiviteit nog niet specifiek genoeg is of er nog geen passende activiteit bestaat binnen het bestaande sport- en beweegaanbod. Nadat er passend beweegaanbod is gevonden, komt er ook een stuk nazorg bij kijken. “Je hebt een mooie band opgebouwd met de inwoner en je gunt het diegene dan ook dat het lukt”, geeft Lieke aan. “We zien dat bijvoorbeeld in 2022 ongeveer de helft van de 80 personen die ik heb begeleid is blijven bewegen. Dat zijn successen waar we weer op verder kunnen bouwen.”

Voldaan gevoel

“Het mooie aan mijn rol als Beweegmakelaar vind ik dat ik mensen thuis spreek die je normaal niet zomaar tegenkomt of die zelf niet aan de bel trekken als het even niet meer gaat. Het meest trots ben ik er dan ook op dat we deze inwoners via een passende sport- en beweegactiviteit weer meer laten meedraaien in de maatschappij, ongeacht bijvoorbeeld leeftijd of sociale klasse. Aan de andere kant geeft het een voldaan gevoel dat wij achter de voordeur mee kunnen kijken en bijvoorbeeld signalen van eenzaamheid of dementie op kunnen pikken en zo de huisarts weer kunnen signaleren. Het gaat niet alleen om het laten sporten of bewegen, maar over het gehele welzijn van onze inwoners”. Het samenwerken met huisartsen, fysiotherapeuten en organisaties als de GGD is hierin van essentieel belang om als Beweegmakelaar het optimale resultaat te behalen en een positieve bijdrage te leveren aan de vitaliteit van de inwoners van de gemeente.

Voor de toekomst ziet Lieke nog voldoende uitdagingen binnen de gemeente Steenbergen en tal van mogelijkheden om nog meer inwoners in beweging te krijgen én te houden. “Ik zie nog een heleboel kansen op het gebied van jongeren, want die worden nu vaak nog over het hoofd gezien maar lopen in realiteit ook gewoon tegen een heleboel drempels aan. Dat is ook het mooie aan mijn rol als Beweegmakelaar, ik merk goed op waar het aanbod nog niet voldoende aansluit met de behoefte binnen de gemeente, denk bijvoorbeeld aan het uitbreiden van het aanbod van Uniek Sporten in Steenbergen. Het opzetten van de Beweeggroep Uniek Sporten is voortgekomen uit mijn rol als Beweegmakelaar, daar wil ik graag op voortbouwen.”